Nói đến làng Vũ Đại, mọi người đều nhớ đến mối tình Chí Phèo – Thị Nở trong tác phẩm để đời của cố nhà văn Nam Cao, nhưng mảnh đất ven sông này còn nổi tiếng bởi những món đặc sản thấm đẫm hồn quê như hồng nhân hậu, chuối ngự Đại Hoàng, đặc biệt là món cá kho. Chắc hẳn thương hiệu món cá kho làng Vũ Đại đã không còn xa lạ với nhiều người tiêu dùng Việt Nam, thậm chí tiếng tăm còn vươn xa sang nước ngoài.
Không chỉ là món ăn không thể thiếu trong mỗi dịp Tết của người dân nơi đây, cá kho làng Vũ Đại đã trở thành 1 trong những món đặc sản đắt khách nhất trong dịp này. So với mọi năm, số lượng đơn hàng năm nay được biết tăng gấp 2-3 lần, với giá 400.000 – 1,5 triệu đồng/nồi thì hầu hết các cơ sở đều bận rộn tối ngày, có khi đến tận 30 Tết để làm đủ yêu cầu của khách, mang về thu nhập hàng tỷ đồng.
Xuất hàng ngàn niêu cá kho, thu lại tiền tỷ
Cá kho làng Vũ Đại, hiện nay là làng Đại Hoàng, xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam thường bắt đầu rục rịch từ tháng 12 âm lịch. Lượng khách biết đến và đặt hàng ngày một đông nên nhiều gia đình, cơ sở kho cá phải thuê thêm người làm rồi thay phiên nhau thức đêm để làm cá cho kịp đơn hàng.
Cá kho làng Vũ Đại – món đặc sản nổi tiếng trong và ngoài nước
Cơ sở cá kho làng Vũ Đại Trần Luận ở xóm 1, xã Hòa Hậu cho biết giá bán niêu cá kho năm nay không tăng, vẫn giữ nguyên so với năm ngoái nhưng lượng khách đặt hàng đã tăng 10%, phần lớn khách đều phải đặt hàng sớm không sẽ rất khó đặt được vào dịp giáp Tết. Trong năm 2014, cơ sở của anh đã tiêu thụ được 6000 niêu, tăng gấp 3 lần so với năm 2013, dự tính năm nay con số này sẽ còn khả quan hơn.
Cũng như cơ sở cá kho làng Vũ Đại Trần Luận, nhà ông Sản xuất đi mỗi ngày khoảng 100-200 niêu cá kho. Ngoài 6 thành viên trong gia đình, ông Sản phải thuê thêm hơn chục người làm mới kịp phục vụ cho khách đặt hàng. Ông dự tính theo các đơn hàng, cơ sở của mình sẽ cung cấp khoảng 4.000 niêu cá kho cho phần lớn khách ở thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, 1 số tỉnh ở miền Trung và có cả Việt Kiều bên nước ngoài.
Để thành phẩm đặc sản phải trải qua rất nhiều công đoạn cầu kỳ
Mặc dù cá kho làng Vũ Đại có giá khá “đại gia” nhưng điều này cũng không làm người tiêu dùng bỏ qua cơ hội có nồi cá kho thơm ngon, béo ngậy và “tốn cơm” trong nhà vào dịp Tết. Với mỗi niêu khối lượng khác nhau sẽ có giá bán khác nhau, cụ thể là niêu 1kg có giá 400.000 đồng, 1,5kg giá 500.000 đồng, 2kg giá 600.000 đồng, 4,5kg giá 1,1 triệu đồng, 6kg giá 1,4 triệu đồng và đắt nhất là niêu 6,8kg giá 1,5 triệu đồng.
Cá kho làng Vũ Đại thường sử dụng cá trắm đen nặng trên 3kg
Hơn nữa, những người làm món cá kho làng Vũ Đại này lại thường được ví như những nghệ nhân. Bởi để làm được món cá kho hương vị đặc sản, ăn một lần nhớ mãi này không phải ai cũng có thể làm được.
Những niêu cá kho được đun liên tục trong vòng 10-20 tiếng đồng hồ
Cá kho làng Vũ Đại sử dụng cá trắm đen, chủ yếu các cơ sở phải đặt hàng vài chục tấn từ các trại cá ngay từ đầu năm, trải qua các công đoạn cầu kỳ như mổ cá, nêm nếm gia vị đặc trưng rồi đun trong niêu đất liên tục trong khoảng 10-20 tiếng đồng hồ. Trong quá trình kho, phải luôn có người làm túc trực để tăng giảm lửa cũng như cho nước kịp thời nên những nghệ nhân cá kho làng Vũ Đại này đều phải thay nhau ngủ, thậm chí là thức thâu đêm để canh niêu cá kho. Sau đó cũng phải mất nửa ngày để cho cá nguội mới có thể đóng gói và vận chuyển cho từng khách hàng.
Ngoài các gia vị như giềng gừng nước cốt chanh, kẹo đắng còn cho thêm thịt ba chỉ, nước cốt cua đồng và đặc biệt kiêng nước lã. Vì đã gắn bó với niêu cá kho trong nhiều năm, người làm có thể chỉ nghe tiếng nước sôi biết nước còn nhiều hay ít hay chỉ ngửi mùi là biết cá mặn hay nhạt. Cá kho này không hề sử dụng chất bảo quản nhưng vẫn giữ được khoảng 1 tuần với nhiệt độ thường, nếu cho trong tủ lạnh có thể để được 2 tuần đến 1 tháng.
Cá kho làng Vũ Đại rầm rộ lên sàn online
Cơ sở vật chất và nguồn nhân lực có hạn nên các cơ sở sản xuất cá kho làng Vũ Đại đều khuyến khích khách hàng đặt trước 3 ngày nếu ngày thường còn ít nhất 1 tuần vào dịp Tết.
1 triệu đồng/ngày công cho người lao động
Một thực tế là cá kho làng Vũ Đại càng “hot” bao nhiêu thì gần Tết, tình trạng khan hiếm nhân công kho cá càng khó khăn bấy nhiêu, thậm chí với mức trả 1 triệu đồng/ngày thì nhiều cơ sở cũng phải xếp lịch đặt trước mới thuê được người làm. Những ngày này, 1 cơ sở kho cá cũng phải huy động đến 20-40 người làm.
Thông thường, tiền công cho người làm được tính theo kinh nghiệm, tay nghề và công đoạn đảm nhiệm. Công việc kho cá mất nhều thời gian, cả ngày lẫn đêm nên thường được chia làm 2 ca ngày và đêm. Thường thì những người làm các công đoạn quan trọng, cần nhiều kĩ năng như kho, nêm gia vị, pha nước sẽ được trả 1 triệu đồng/ngày và 500.000 đồng nửa ngày.
Những nghệ nhân kho cá dày dạn kinh nghiệm được trả lương lên tới 1 triệu đồng/ngày
Còn đối với các công đoạn râu ria khác, dành cho những người không cần có nhiều kinh nghiệm thì cũng được tới 200.000-300.000 đồng/nửa ngày. Những người này thường sẽ được nhà chủ nuôi ăn, ở tại xưởng kho luôn và có chế độ thưởng thêm nếu làm ngon và phạt tiền nếu kho hỏng nhằm khuyến khích người làm và đảm bảo chất lượng sản phẩm đến tay khách hàng.
Theo một số những nghệ nhân kho cá, riêng mỗi dịp giáp Tết, họ cũng kiếm được hàng chục triệu với nghề kho cá thuê này. Ngoài những công việc liên quan đến kho cá, các công việc phụ thời vụ như dọn dẹp, giao hàng cũng mang lại thu nhập khá 400.000-500.000 đồng/ca cho người lao động.
Có thể bạn quan tâm:
Mách bạn cách kiếm tiền với dịch vụ gói bánh chưng ngày Tết
Thiết kế web bán hàng – Báo giá thiết kế website
